Πολωνία: 6,5 εκατ. ευρώ πρόστιμο για την παράνομη επεξεργασία δεδομένων εκλογέων στις εκλογές του 2020

Πρόστιμο 6,5 εκατομμυρίων ευρώ επέβαλε η πολωνική αρχή προστασίας δεδομένων UODO στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και τα πολωνικά ταχυδρομεία για την εμπλοκή τους στην παράνομη κοινολόγηση των προσωπικών δεδομένων 30 εκατομμυρίων πολιτών. Το μεγαλύτερο μέρος του προστίμου, ύψους περίπου 6,45 εκατ. ευρώ επιβλήθηκε στα πολωνικά ταχυδρομεία που έλαβαν τα δεδομένα χωρίς νόμιμη βάση, με το πρόστιμο προς το Υπουργείο που τα έδωσε να περιορίζεται στο ανώτατο εκ του νόμου όριο των 24.000 ευρώ (100.000 ζλότυ).

Η υπόθεση της παράνομης κοινολόγησης των προσωπικών δεδομένων των εκλογέων ξεκίνησε την Άνοιξη του 2020, όταν και – εν μέσω Covid-19 – αποφασίστηκε η διενέργεια των προεδρικών εκλογών μέσω επιστολικής ψήφου, μια απόφαση που προκάλεσε μείζονα πολιτική κρίση.

Η απόφαση ελήφθη χωρίς να έχει τεθεί σε ισχύ η τροποποίηση του νόμου που ρύθμιζε τη διαδικασία διενέργειας εκλογών, με τον τότε Πρωθυπουργό της χώρας να σπεύδει στις 16 Απριλίου 2020 να εκδώσει απόφαση με την οποία ανέθετε στα Πολωνικά Ταχυδρομεία τη διεκπεραίωση της διαδικασίας της επιστολικής ψήφου.

Ο αρμόδιος Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης της χώρας, στο Υπουργείο του οποίου τηρούνται τα στοιχεία από τον Προσωπικό Αριθμό Πολίτη των κατοίκων της χώρας, ενέκρινε την απόφαση αυτή και προχώρησε στην κοινολόγηση των προσωπικών δεδομένων 30 εκατομμυρίων εκλογέων, τα οποία εστάλησαν μέσω εγγραφής τους σε οπτικό ψηφιακό δίσκο.

Οι εκλογές αυτές δεν πραγματοποιήθηκαν τελικώς με τον τρόπο και στον χρόνο που είχε αρχικώς αποφασιστεί, η βλάβη όμως είχε ήδη επέλθει.

Διαβάστε επίσης: Προστασία προσωπικών δεδομένων στο πλαίσιο των εθνικών εκλογών και των ευρωεκλογών

Εκατόν εβδομήντα οκτώ (178) καταγγελίες υποκειμένων των δεδομένων υποβλήθηκαν προς την αρμόδια εποπτική αρχή της χώρας, με τον τότε Πρόεδρό της να τις απορρίπτει συλλήβδην ως αβάσιμες. Στην υπόθεση ενεπλάκησαν άλλες ανεξάρτητες αρχές της χώρας, όπως ο Συνήγορος του Πολίτη και ο Επίτροπος για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου, οι οποίες έφεραν το ζήτημα ενώπιον των δικαστηρίων, ζητώντας να αναγνωριστεί πως αμφότερες οι αποφάσεις Πρωθυπουργού και Υπουργού υπήρξαν παράνομες και αναγκάζοντας τον UODO να ερευνήσει εκ νέου, αυτεπάγγελτα αυτή τη φορά, την υπόθεση.

Η έρευνα του UODO έδειξε πως στα δεδομένα που διαβιβάστηκαν από το Υπουργείο προς τα πολωνικά ταχυδρομεία περιλαμβάνονταν, εκτός του Προσωπικού Αριθμού Πολίτη, τα στοιχεία τους και πληροφορίες σχετικά με τη διεύθυνση κατοικίας τους.

Η πολωνική αρχή αναγνώρισε βαρύτατες ευθύνες, τόσο στον Υπουργό που κοινολόγησε τα δεδομένα των πολιτών, ενώ είχε την ευθύνη αφενός να τα προστατεύει, αφετέρου να γνωρίζει και να εφαρμόζει τον νόμο, όσο και στην εταιρεία, η οποία τα παρέλαβε.

Στην περίπτωσή της, ο Πρόεδρος του UODO επεσήμανε πως η εταιρεία, αν και δημόσια, επέδειξε πλήρη αδιαφορία για τη συμμόρφωσή της με τις υποχρεώσεις της βάσει νόμου. Όπως επισημάνθηκε, τα πολωνικά ταχυδρομεία όφειλαν, από τη στιγμή που ο Πρωθυπουργός της χώρας τους ανέθεσε τη διεκπεραίωση της επιστολικής ψήφου, να αναλύσουν ενδελεχώς το κατά πόσον μπορούσαν νομίμως να προχωρήσουν στη συλλογή και επεξεργασία των δεδομένων των πολιτών.

Σύμφωνα με την απόφαση του UODO, αμφότεροι οι εμπλεκόμενοι φορείς είχαν πραγματοποιήσει επεξεργασία δεδομένων χωρίς νόμιμη βάση, άρα κατά παράβαση του άρθρου 6 παρ.1 ΓΚΠΔ και της αρχής της νομιμότητας του άρθρου 5 παρ.1α ΓΚΠΔ. Το μεν Υπουργείο δια της κοινολόγησης/διαβίβασης των δεδομένων, η δε ταχυδρομική εταιρεία δια της συλλογής και επεξεργασίας αυτών.